Το σπλαχνικό λίπος, αν και «αόρατο» φθείρει τις αρτηρίες ακόμη και σε λεπτούς ανθρώπους

Ακόμα κι αν κάποιος δείχνει λεπτός και υγιής, το σώμα του μπορεί να «κρύβει» λίπος που δεν φαίνεται, αλλά φθείρει σιωπηλά τις αρτηρίες. Νέα διεθνής μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Communications Medicine  δείχνει ότι το λίπος που συγκεντρώνεται γύρω από τα εσωτερικά όργανα και το ήπαρ μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιοπάθειας ή εγκεφαλικού, ακόμη και σε άτομα με φυσιολογικό βάρος. Οι επιστήμονες τονίζουν πως η εξωτερική εικόνα δεν λέει πάντα την αλήθεια για το τι συμβαίνει μέσα στο σώμα.

Πέρα από τη ζυγαριά: γιατί ο ΔΜΣ δεν αρκεί

Για δεκαετίες, ο Δείκτης Μάζας Σώματος θεωρούνταν το βασικό εργαλείο για την εκτίμηση του κινδύνου παχυσαρκίας. Όμως οι ερευνητές του Πανεπιστημίου McMaster στον Καναδά υποστηρίζουν πως ο αριθμός στη ζυγαριά δεν αρκεί. Η μελέτη τους αποκάλυψε ότι το λίπος γύρω από τα όργανα –γνωστό ως σπλαχνικό λίπος– αλλά και το λίπος στο ήπαρ σχετίζονται με σκλήρυνση και πάχυνση των καρωτίδων, των βασικών αρτηριών που μεταφέρουν αίμα στον εγκέφαλο. Όταν αυτές στενέψουν, αυξάνεται ο κίνδυνος για έμφραγμα ή εγκεφαλικό.

Όπως αναφέρεται στο The Brighter Side News, οι ειδικοί ανέλυσαν στοιχεία από περισσότερους από 33.000 ενήλικες στον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε μαγνητικές τομογραφίες και υπερηχογραφήματα. Όσο μεγαλύτερες ήταν οι ποσότητες σπλαχνικού λίπους, τόσο πιο παχιές ήταν οι αρτηρίες. Και το εντυπωσιακό είναι πως αυτή η σχέση παρέμενε, ακόμη κι όταν λαμβάνονταν υπόψη παράγοντες όπως η ηλικία, η πίεση ή η χοληστερίνη.

Το λίπος που δεν φαίνεται αλλά δρα σαν «χημικό εργοστάσιο»

Το σπλαχνικό λίπος δεν μοιάζει με το λίπος κάτω από το δέρμα. Περιβάλλει όργανα όπως την καρδιά και το έντερο και λειτουργεί σαν «εργοστάσιο» φλεγμονών και ορμονικών διαταραχών. Οι ουσίες που εκκρίνει επηρεάζουν τον μεταβολισμό, ανεβάζουν την πίεση και τραυματίζουν τα τοιχώματα των αγγείων. Οι ερευνητές εξηγούν πως όταν το υποδόριο λίπος φτάσει στο όριό του, η περίσσεια ενέργεια αποθηκεύεται βαθύτερα, γύρω και μέσα στα όργανα, οδηγώντας σε φλεγμονή και αθηροσκλήρωση.

Ακόμα κι αν οι αριθμοί φαίνονται μικροί –για παράδειγμα, κάθε αύξηση μιας μονάδας στο σπλαχνικό λίπος αντιστοιχεί σε πάχυνση των αρτηριών κατά μερικά δέκατα του χιλιοστού– οι ερευνητές επισημαίνουν ότι τέτοιες διαφορές αρκούν για να αυξήσουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο έως και 30%. Με απλά λόγια, το πού αποθηκεύεται το λίπος μπορεί να έχει μεγαλύτερη σημασία από το πόσο συνολικά υπάρχει.

Η μελέτη επίσης έδειξε ότι οι άνδρες τείνουν να έχουν περισσότερη συσσώρευση σπλαχνικού λίπους σε σχέση με τις γυναίκες, καθώς και πιο παχιές αρτηρίες. Αυτό εξηγεί εν μέρει γιατί οι άνδρες παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά εμφραγμάτων σε νεαρότερες ηλικίες.

Οι ερευνητές θεωρούν πως τα ευρήματα πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο αξιολογούμε την υγεία της καρδιάς. Ο ΔΜΣ ή η περιφέρεια μέσης δεν αποκαλύπτουν πάντα ποιος κινδυνεύει πραγματικά. Εξετάσεις όπως η μαγνητική τομογραφία ή το υπερηχογράφημα μπορούν να εντοπίσουν έγκαιρα τα σημάδια βλάβης, ακόμη και σε φαινομενικά υγιή άτομα.

Το θετικό νέο είναι πως η μείωση του σπλαχνικού και ηπατικού λίπους είναι εφικτή. Η συστηματική άσκηση, η διατροφή με λίγα επεξεργασμένα σάκχαρα και κορεσμένα λίπη, καθώς και η διατήρηση φυσιολογικού βάρους συμβάλλουν στην προστασία των αγγείων. Ακόμα και μια μέτρια απώλεια κιλών μπορεί να μειώσει αισθητά το επικίνδυνο λίπος γύρω από τα όργανα και να ενισχύσει την καρδιαγγειακή υγεία.

Το κλειδί είναι η μείωση του επικίνδυνου λίπους, όχι απλώς του βάρους

Οι επιστήμονες καταλήγουν πως το ζητούμενο δεν είναι απλώς να χαθούν κιλά, αλλά να στοχεύουμε στο «κακό» λίπος που προκαλεί φλεγμονές. Ακόμη κι αν κάποιος φαίνεται λεπτός, δεν σημαίνει ότι η καρδιά του είναι ασφαλής. Η τακτική άσκηση, η σωστή διατροφή και η αποφυγή υπερβολών σε αλκοόλ και ζάχαρη είναι οι πιο απλοί τρόποι για να μειώσουμε το κρυφό λίπος και να θωρακίσουμε την καρδιά μας.